Waardoor ontstaan conflicten? 

• Verwachtingen: verschillen over wat er moet gebeuren of hoe iemand zich zou moeten gedragen.
• Miscommunicatie: verkeerd begrijpen van elkaars woorden, houding of gedragingen. 
• Waarden of normen: de ideeën over wat wel en niet belangrijk is in het leven verschillen sterk. 
• Onvervulde behoeften: iemand voelt zich bijvoorbeeld niet gehoord, gezien of gewaardeerd. 

 Welke soorten conflicten zijn er?

1. Binnen jezelf (intrapersoonlijk conflict):
   als je bijvoorbeeld twijfelt over wat je wilt of tegenstrijdige wensen hebt. 
2. Tussen mensen (interpersoonlijk conflict):
   een ruzie of onenigheid tussen twee personen. 
3. Binnen een groep (groepsconflict):
   wanneer een team of groep verschillende doelen of werkwijzen heeft.
4. In een systeem (structureel conflict):
   als regels, structuren of machtsverhoudingen problemen veroorzaken, bijvoorbeeld op de werkvloer.

Lees meer over bovengenoemde soorten conflicten

Zes vormen van conflict

Er worden in de psychologie zes verschillende vormen van conflict onderscheiden:

1. Intrapersoonlijk conflict
2. Interpersoonlijk conflict
3. Intra-groep conflict
4. Inter-groep conflict
5. Intra-organisatie conflict
6. Inter-organisatie conflict
   
   Let op: Intra betekent “binnen”, terwijl Inter “tussen” betekent.

1. Intrapersoonlijk conflict

Een intrapersoonlijk conflict speelt zich af binnen een persoon zelf. Het gaat om een innerlijk conflict waarbij iemand moet kiezen tussen tegenstrijdige doelen, behoeften of taken. Dit type conflict wordt ook wel een rolconflict genoemd.

2. Interpersoonlijk conflict

Een interpersoonlijk conflict is een conflict tussen twee of meer personen. Het ontstaat door meningsverschillen over onderwerpen, opvattingen, werkwijzen, doelen, behoeften of taken. Dergelijke conflicten komen vaak voort uit verschillen in perceptie, voorkeuren, macht of status.

3. Intra-groep conflict

Bij een intra-groep conflict gaat het om een conflict binnen een groep. Er zijn twee soorten:

• Substantief conflict: gebaseerd op inhoudelijke of intellectuele meningsverschillen tussen groepsleden.
• Affectief conflict: gebaseerd op emotionele reacties op bepaalde omstandigheden of situaties.

4. Inter-groep conflict

Een inter-groep conflict speelt zich af tussen twee of meer groepen. Deze conflicten zijn vaak competitief van aard en draaien om een win- of verlies-situatie.

5. Intra-organisatie conflict

Een intra-organisatie conflict is een conflict dat zich binnen een organisatie afspeelt. Er zijn drie vormen:

• Verticaal conflict: tussen leidinggevenden en ondergeschikten over de beste manier om een taak uit te voeren.
• Horizontaal conflict: tussen leden van verschillende teams of afdelingen, of tussen de teams zelf.
• Conflicten tussen leidinggevenden: met dezelfde bevoegdheden, maar verschillende specialismen of invalshoeken.

6. Inter-organisatie conflict

Een inter-organisatie conflict ontstaat tussen twee of meer organisaties. Dit gebeurt bijvoorbeeld wanneer zij afhankelijk zijn van dezelfde doelgroep, leveranciers, klanten of opdrachtgevers.

Een conflict heeft een bepaald verloop in de tijd:

Hoe kun je omgaan met conflicten? 

Acceptatie en respect 

De ander accepteren zoals die is, zonder voorwaarden. Een uitdaging. Het betekent niet dat je iemands gedrag goedkeurt, maar dat je hem of haar als persoon waardeert. Iemand luistert niet naar wat je zegt, sterker nog: hóórt niet wat je zegt, als hij of zij zich niet door jou serieus genomen voelt. 

Duidelijkheid en eerlijkheid

Zorg dat je verwachtingen helder maakt. Zeg wat je bedoelt en hou het strikt bij jezelf. Zeg wat jíj voelt en maskeer het niet met een glimlach of gemaakte boosheid. Benoem (elkaars) gedrag waar je last van hebt.

Inleven en luisteren 

Probeer je te verplaatsen in de ander. Achter het gedrag van ieder mens, ook jouw gedrag, zit altijd een behoefte. Probeer er door het stellen van vragen achter te komen wat die behoefte bij de ander zou kunnen zijn. Dan is het eenvoudiger om zijn of haar perspectief en gevoelens te begrijpen. En trouwens, wat is jouw behoefte als je jezelf bevraagt?

Non-verbale communicatie 

Je communiceert altijd, ook zonder woorden. Denk aan je lichaamstaal, stemgebruik en gezichtsuitdrukking. Afhankelijk van de situatie komen deze bij de ander steviger aan dan jouw woorden. 

Hoe de-escaleren? 

Deze communicatiecirkel helpt je een conflict effectief aan te pakken:

Toelichting de-escalatiecirkel: 

1. Maak verwachtingen duidelijk. Vertel wat je nodig hebt en vraag wat de ander van jou verwacht.
2. Formuleer gezamenlijke doelen. En maak vervolgens samen concrete afspraken.
3. Creëer een open en veilige sfeer. Praat over wat jullie belangrijk vinden. Begrip voor elkaars achtergrond en drijfveren versterkt samenwerking.
4. Bespreek normen, waarden en gevoelens. Zeg wat je voelt en moedig de ander aan om hetzelfde te doen. Weten wat elkaars gevoelens zijn versterkt onderling begrip. 

---

Oefenen met conflictgesprekken in combinatie met maatwerkadviezen?

Volg dan snel een Mediatraining Pro advies- en gesprekstraining voor professionals.